روش خواندن مقاومت و تلورانس در الکترونیک

روش خواندن مقاومت و تلورانس در الکترونیک بدین شکل است که هر مقاومت، دارای یک مقدار ثابت همراه با تلورانس است. درصد خطایی که مقدار یک مقاومت دارد را تلورانس مینامند. تلورانس قابلقبول در مقاومت به نوع کاربرد مقاومتها در مدارهای الکتریکی یا الکترونیکی بستگی دارد. مقاومتها را در عمل با تلورانسهای ۲۰%، ۱۰% و ۵% میسازند. برای دستگاههای اندازهگیری حساس، ۰/۵%، ۱%، ۲% و ۵/۲% نیز وجود دارد. مثلاً یک مقاومت ۱۰Ω با تلورانس ۱۰% مقاومتی بین ۹Ω تا ۱۱Ω دارد.
روش خواندن مقاومت و تلورانس در الکترونیک
اگر فرض کنیم که در مدارهای الکترونیکی تلورانس ۲۰% (درصد خطا) قابلقبول است. و ما نیاز به یک مقاومت ۵/۹Ω داشته باشیم، میتوانیم از یک مقاومت ۱۰Ω ±۱۰Ωاستفاده کنیم. اگر قرار باشد هر مقاومت با هر مقدار دلخواه که ما نیاز داشته باشیم را بسازند، تعداد مقاومتهای ساختهشده بینهایت زیاد میشوند که در عمل امکانپذیر نیست. ولی با پذیرش درصد خطای مجاز معینی، تعداد مقاومتها ازنظر مقدار بهشدت کاهش مییابد. برای مثال اگر تلورانس ۲۰% را بپذیریم، در یکفاصلهی دهتایی (۱Ωتا Ω۱۰) تعداد مقاومتها به ۶ عدد کاهش مییابد. این ۶ مقاومت میتوانند تمام محدودهی ۱ تا ۱۰ اهم را با ۲۰% خطا پوشش دهند.
در جدول هر مقاومتی که لازم داشته باشیم را میتوانیم حداکثر با ۲۰% کمتر یا ۲۰% بیشتر از یکی از اعداد جدول انتخاب کنیم. به این مقاومتها سری E6 می گویند در این مقاومتها تلورانس ۲۰% است.
اگر تلورانس را ۱۰% در نظر بگیریم، تعداد مقاومتها در فاصله یک دهتایی (Ω۱ تاΩ۱۰) برابر با ۱۲ عدد میشود هر مقاومتی را که در یک دهه لازم داشته باشیم میتوانیم حداکثر با ۱۰% کمتر یا ۱۰% بیشتر انتخاب کنیم. به مقاومتهای سطر دوم به این مقاومتها سری E12 می گویند.
با تقسیم کردن این اعداد بر ۱۰، ۱۰۰ یا ضرب کردن آنها در ۱۰، ۱۰۰، ۱۰۰K،۱۰K،۱K یا ۱Mمقاومتهای جدید به دست میآید. مثلاً برای عدد ۲/۲ مقاومت ۲۲%، ۰/۲۲، ۲/۲، ۲۲۰K ،۲۲K ،۲/۲K ،۲۲۰Ω ،۲۲Ωو ۲/۲M ساخته میشود.
مقدار اهمی و تلورانس یک مقاومت را معمولاً به سه صورت مشخص میکنند.
الف: مقدار مقاومت و تلورانس را مستقیماً روی مقاومت مینویسند.
ب: مقدار مقاومت را مستقیماً مینویسند و بهجای واحد اهم از حرف R و بهجای تلورانس حروف M،K،J استفاده میکنند در ضمن حروف R اهم، K(کیلو اهم)، M(مگا اهم) علاوه بر نمایش مقدار مقاومت ۱۰% است این سری مقاومتها پرکاربردترین مقاومتها در الکترونیک هستند.
اگر تلورانس را ۵% در نظر بگیریم تعداد مقاومتها در فاصله یک دهتایی (۱Ω تا ۱۰Ω) مطابق جدول برابر با ۲۴ عدد میشود. به این مقاومتها سری E24 میگویند.
ج: مقدار مقاومت و تلورانس آن را با استفاده از نوارهای رنگی روی بدنهی مقاومت مشخص میکنند. نوارهای رنگی را معمولاً برای مقاومتهای کوچک که امکان نوشتن و خواندن مقاومت بهطور مستقیم بر روی آن وجود ندارد به کار میبرند. تعداد نوارهای رنگی چهار یا پنج عدد است.
در مقاومتهای با چهار نوار رنگی، رنگ نوار اول و دوم نماد اعداد صحیح و رنگ نوار سوم نماد ضریب و رنگ نوار چهارم نماد تلورانس مقاومت است. در مقاومتهای با ۵ نوار رنگی، رنگ نوار اول و دوم و سوم نماد اعداد صحیح، رنگ نوار چهارم نماد ضریب و رنگ نوار پنجم نماد تلورانس است.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
توضیحات خوبی بود ..ممنون
مرسی از توجه شما هدف انتقال مفاهیم به زبان ساده است.