برای شناخت سیستم دودویی یا باینری در الکترونیک دیجیتال در سیستم دودویی علائم به‌کاررفته ۰ و۱ (دوتا) هستند. برای شمارش صفر و یک از این علامت‌ها استفاده می‌کنیم و برای نمایش دادن اعداد بزرگ‌تر از یک، این دو علامت را طبق قواعد خاصی پشت سر هم قرار می‌دهیم.

سیستم دودویی یا باینری در الکترونیک دیجیتال

در این سیستم نیز هر علامت متناسب با مکانی که در آن قرار می‌گیرد (یا موقعیت رقم)، ارزش خاصی پیدا می‌کند. به‌طورکلی در سیستم دودویی هر عدد را می‌توان به‌صورت زیر نوشت:

در اینجا ضرایب می‌توانند صفر یا یک باشند. در سیستم دوتایی به هر رقم صفر یا یک، یک بیت (Binary Digit= Bit) می‌گویند، مثلاً عدد ۱۱۰۱ یک عدد چهار بیتی است. درگذشته به هر چهار بیت یک نی بل (nibble) می‌گفتند و در حال حاضر به هر هشت بیت یک بایت گفته می‌شود. واحد بزرگ‌تر از بایت، کیلوبایت (Byte)  معادل  بایت یا ۱۰۲۴ بایت و مگابایت معادل ۲۲۰ بایت یا ۱۰۲۴ کیلوبایت است. برای نمایش دادن اعداد باینری (اعداد در مبنای ۲) می‌توانیم با توجه به ارزش مکانی هر بیت، آن عدد را بنویسیم. می‌دانیم که در یک سیستم دودویی ارزش اولین بیت برابر یک، ارزش دومین بیت برابر(۲ دو برابر رقم قبل)، ارزش سومین بیت برابر ۴ (دو برابر رقم قبلی) و ارزش چهارمین بیت برابر ۸ (دو برابر رقم قبلی) و … است.

عدد باینری۱۰۰۱۱، دارای ارزش مکانی و ضرایب به‌صورت زیر است:

ضرایب این عدد به‌صورت:

[irp posts=”14510″ name=”آشنایی با دروازۀ NOT یا نه در الکترونیک”]

برای تبدیل کردن اعداد اعشاری به باینری، می‌توانیم از تقسیمات متوالی عدد اعشاری به عدد دو استفاده کنیم. برای مثال عدد اعشاری ۸۷ را به عدد باینری تبدیل می‌کنیم.

تقسیمات را تا جایی ادامه می‌دهیم تا آخرین خارج‌قسمت یک شود و سپس در سمت چپ آخرین خارج‌قسمت را می‌نویسیم و به ترتیب باقیمانده‌های به‌دست‌آمده را در جلوی آن قرار می‌دهیم.